De Taalunie ondersteunt en bevordert de samenwerking op het gebied van Nederlandstalige cultuur tussen Nederland, Vlaanderen en Suriname en de rest van de wereld. In 2023 stonden onderstaande initiatieven en projecten centraal.
Samen met de organisaties Allard Pierson en Podiumkunst.net werkt de Taalunie aan een project dat zich richt op de zichtbaarheid van het Nederlandstalige lied uit de periode 1900-1983. Er zijn musea en archiefinstellingen die (deel)collecties van het Nederlandstalige lied bezitten, maar nergens is er één centrale plek voor dit muzikale erfgoed. Wel zijn er in Nederland en België particuliere verzamelaars actief die zich toeleggen op een complete (deel)verzameling van Nederlandstalige muziek.
Maar deze particulieren zijn slecht vindbaar en hun collecties zijn onzichtbaar voor onderzoekers en geïnteresseerden. Ook zijn deze collecties voor de toekomst kwetsbaar omdat ze uiteen dreigen te vallen.
Daarom is in 2023 een inventarisatie gedaan bij een deel van deze particuliere verzamelaars om hun collecties en de staat daarvan in kaart te brengen. Op 30 november vond het symposium Vergeet me lied. Uitdagingen van het verzamelen van het Nederlandstalige lied plaats in het Universiteitstheater van Amsterdam. Daar werden de onderzoeksresultaten van deze inventarisatie gepresenteerd. Ook was voor het eerst de documentaire Vergeet met lied te zien, die tijdens de inventarisatie is gemaakt.
In 2023 heeft de Taalunie nieuw beleid ontwikkeld voor het vertalen en tolken in en uit het Nederlands. Dit beleid is een aanvulling op het bestaande beleid voor de opleiding en deskundigheidsbevordering van literair vertalers, waarin het Expertisecentrum Literair Vertalen een belangrijke rol speelt. Verschillende maatschappelijke ontwikkelingen zetten de beschikbaarheid en de kwaliteit van vertalingen in en uit het Nederlands onder druk.
Daarom gaat de Taalunie zich richten op de volgende doelen die belangrijk zijn voor het behoud van een gezonde vertaalsector:
De beleidslijnen zijn gebaseerd op de beleidsvisie Vertaalslag die het algemeen secretariaat samen met een internationale expertgroep ontwikkelde. In 2023 gingen twee internationale vertaalnetwerken van start: Netwerk Vakvertalen en Tolken NEM (NVVT-NEM) en PETRA-NED.
Het ELV gaf in 2023 met haar activiteiten een belangrijke impuls aan de loopbanen van honderden literair vertalers in en uit het Nederlands. Het ELV bood begeleiding op maat door middel van mentoraten, ontwikkelingstrajecten en andere vormen van onderwijs, zoals twee taalspecifieke cursussen Nederlands – Fins en Nederlands – Zweeds, de ESLT Summer School en twee studiemiddagen over professionalisering. Het ELV was betrokken bij de Literaire Vertaaldagen, de Taalunie Zomercursus in Gent en bij de Europese netwerken PETRA-E en PETRA-NED. Ook werd het algehele aanbod van het ELV geëvalueerd en verbeterd met een alumni-onderzoek en werden via schriftelijke diepte-interviews belangrijke inzichten voor het ELV-beleid voor de komende jaren opgehaald. Het ELV is een partnerschap van de Taalunie, de KU Leuven en de Universiteit Utrecht, in samenwerking met het Nederlands Letterenfonds en Literatuur Vlaanderen.